فضا و رنگِ نوشته را تغییر دهیم
فعالیت های نگارشی صفحه 53 و 54
نوشته های زیر را بخوانید و نوعِ فضا و رنگ (طنز - غیرطنز) هر کدام را مشخّص کنید.
|
یک) تمساح از معدود حیواناتی است که لبخند می زند. لبخند تمساح، خطرنا کترین لبخند است. این لبخند، علامت دوستی نیست. لبخند تمساح به سبب نوعِ آروارة پایینی آن است که در انتها به طرف بالا برگشته است. تمساح وقتی غذای خوشمزه ای پیدا می کند، دهانش را نیمه باز می کند و دندان های تیز و برّاقش را نشان می دهد. |
|
فضای نوشته : غیر طنز |
|
دو) پگی کوچولو گفت: «ا مروز نمی توانم به مدرسه بروم؛ سرخک و اُریون گرفت هام، سر تا پایم پر از جوش و تاول شده، لوز ههایم اندازة دوتا سنگ یک کیلویی شد هاند. تا حالا شانزده لکة آبله مرغان روی تنم شمرده ام، آهان این همی کی، می شود هفده تا. پایم از بیخ قلم شده، سرفه می کنم، عطسه می کنم، نفس نفس می زنم و چه گلودردی دارم! باران که می آید، آپاندیسم درد می گیرد. زبانم هی دارد گنده و گنده تر می شود. آرنجم کج شده، ستون فقراتم خم برداشته، تبم به بالای 180 درجه رسیده، توی گوشمی ک سوراخ هم پیدا شده، ناخن هایم ریش ریش شده، قلبم… چی؟ چی گفتی؟ گفتی امروز مدرسه تعطیل است؟ خداحافظ، من رفتم بازی! |
نوشته را خوش، آغاز کنیم؛ زیبا به پایان ببریم و نیکو نام گذاری کنیم
فعالیت های نگارشی صفحه 65 و 66
|
یک) می گویند که در شهر کوچک یورو در کشور هندوراس، سالی یکی دو بار از آسمان ماهی می بارد! براساس گفته های مردم محلی، در ماه های مه و ژون هر سال، طوفان های بسیار بزرگی در این شهر اتفاق می افتد و گاهی بعد از تمام شدن طوفان، تمام خیابان ها پر از ماهی های کوچک می شوند.ما کاری به علمی بودن یا نبودن این خبر نداریم، تنها می خواهیم راجع به یک مسله دیگر حرف بزنیم. آن مسله، غیر منتظره بودن یک اتفاق است. مثل باریدن ماهی از آسمان، پرواز کردن کشتی در آسمان، شکست خوردن یک فیل از مورچه و خیلی خبرهای عجیب و غیر منتظره. آیا به نظر شما، خیانت کردن یک دوست به دوستی دیگر هم، خبر غیر منتظر های است؟ نافرمانی یک فرزند در برابر پدر و مادر چطور؟ آیا در حد خبر باران ماهی ها هست؟ … |
قالبی برای نوشتن، برگزینیم
فعالیت های نگارشی صفحه 79و80
نوشته های زیر، بخشی از متن اصلی یک نوشته اند، آنها را بخوانید و قالب هر کدام را مشخّص کنید.
|
سومین روز نمایشگاهِ کتاب، با ازدحام نسبی بازدیدکنندگان ادامه یافت. صحن مصلّی تهران، شبستان ها، استراحتگاه ها و قسمت های مختلف نمایشگاه، میزبان جمعیّتی بود که ترجیح داده بودند، روز تعطیل خود را در این فضا سپری کنند. چه کتاب بخرند و چه نخرند. می دیدم که علاق همندان به کتاب، مقابل غرفه های ناشران، جمع شده اند. اکثر بازدیدکنندگان، کیسه های تبلیغاتی در دست داشتند و یکی دو تا کتاب توی آن، جا داده بودند. همین طور که دیده ها و شنیده هایم را یادداشت می کردم، با چند نفر دربارة وضعیت نمایشگاه صحبت کردم.
برای یک کتاب فقط ۳۰۰ «: یکی از بازدیدکنندگان که دختر دانشجویی بود، گفت تومان تخفیف گرفته است و این مبلغ، حتّی از قیمت بلیت رفت و برگشت مترو هم کمتر یک دانشجوی زبان انگلیسی هم از بخش کتاب های خارجی نمایشگاه، چندان ». است راضی نبود. یک آقای معلّم هم که ظاهراً ادبیات فارسی درس می داد، خیلی خیلی راضی بود. او خوشحال بود که فقط در 4 ساعت توانسته، کتاب های مورد نظرش را خریداری کند.
شبستان مصلّی (بخش ناشران عمومی) را ترک کردم و به شلو غترین قسمت نمایشگاه؛ یعنی بخش ناشران کودک و نوجوان رفتم. سال نهای بخش کودک نمایشگاه، در قسمت شمالی مصلّ واقع شده بود و در آنجا، شور و شادی خاصّی حکم فرما بود. در ورودی بخش کودک، یکی از ناشران خوش ذوق، مسابقة نقاشی برگزار کرده بود. در این مسابقه، هر کودکی که نمایشگاهِ کتاب را از نگاهِ خودش نقّاشی می کرد، سه جلد کتاب هدیه می گرفت... . |
وسعت و عمق نوشته را بیشتر کنیم
فعالیت نگارشی صفحه 92
|
انسان و فرشته، دو ستایشگر خالق هستند و به ستایشگری معرو فاند. ولی آیا جز انسان و فرشته، ستایشگران دیگری هستند؟ آیا ما آنها را می بینیم؟ میشناسیم؟
حکایت زیر، آیینه ای برای دیدن و شناختن اینان است:
«یاد دارم که شبی در کاروانی همه شب رفته بودم و سحر در کنار بیش های خفته. شوریده ای که در آن سفر همراه ما بود، نعره برآورد و راه بیابان گرفت و یک نفس آرام نیافت. چون روز شد، گفتم :«این چه حالت بود؟»
گفت : « بلبلان را شنیدم که به نالش درآمده بودند؛ از درخت و کبکان در کوه و غوکان درآب و بهایم در بیشه. اندیشه کردم که مروّت نباشد همه در تسبیح و من به غفلت خفته .» |
نوشته را ویرایش کنیم
فعالیت نگارشی صفحه 103
به نظر شما چه بخش هایی از نوشتة زیر، قابل ویرایش است؟ آنها را فقط مشخّص کنید
زندگی کردن، خودش یک صحنه نمایش است. در نمایش زندگی ، جهان سحنه و ما بازیگر هستیم. از روزی که
پا بر صحنه نمایش زندگی می گذاریم، مجبوریم نقش های مختلفی را بپذیریم؛ نقش کودک دبستانی، یه
نوجوان فرز و فعال، فرزندی پر افتخار برای خانواده، همسری پرتلاش و وفادار، پدر یا مادری دلسوز و مهربان، یک
شهروند منظم و مسول، نقش یه آدم پیروز، یه آدم شکست خورده و هزاران نقش دیگر.
در نمایش زندگی، شاید خود نقش ، مهم نیس، مهم اجرای موفق نقش است . وقتی شکست می خوریم،
نقش آدم شکت خورده را طوری پیش ببریم که به پیروزی ختم بشه. وقتی پیروز می شیم، خوشحال باشیم ؛
ولی نقش را جوری پیش ببریم که اخلاقو جوانمردی را از یاد نبرند. هنرمند واقعی کسی است که در نمایش
زندگی ایفای نقش کند. در اوج قدرت، دست افتاده ای را بگیرد. در زمان افتادگی، بزرگی و بلند نظری خود را از
یاد نبرد. گاها فریاد برآورد و گاها سکوت کند.
بر صحنه طویل و بزرگ وسیع و پهن زندگی، نقش های زیادی پیش می آید که ما مجبوریم به پذیرفتن آن نقش
ها. برخی نقش ها را هم مجبور به پذیرفتن آن نیستیم.
مواد و نقش آنها در زندگی
جمع آوری اطلاعات صفحه 2
با مراجعه به منابع معتبر درباره چگونگی به کارگیری فلزهای مختلف از زمان کشف تاکنون اطلاعاتی را جمع
آوری کنید و به کلاس گزارش دهید.
برخی طلا و مس را اولین فلز کشف شده می‌دانند (5000 سال قبل از میلاد مسیح) از طلا برای ساخت
زیورآلات و ظروف گران‌بها و از مس برای ساخت چاقوهای فلزی – مجسمه ها و ظروف فلزی از گذشته تاکنون
استفاده می‌گردد پس از کشف روی و قلع و و مخلوط آنها با فلز مس و ذوب این مخلوط، آلیاژهای برنز و مفرغ به
وجود آمدند که برای ساخت شمشیر، مجسمه، ظروف، وسایل تزیینی و وسایل کار (اره، خنجر، تیر، سوهان،
مته) به کار گرفته شدند در طی دوران باستان فلزات نقره، سرب، جیوه نیز کشف گردید از حدود 1400 سال قبل
از میلاد مسیح فلز آهن کشف گردید که ابتدا بسیار گران‌بها بود (8 برابر قیمت نقره) و با آن وسایل تزیینی
می‌ساختند ولی با افزایش تولید ارزان شد و …
رفتار اتم ها با یکدیگر
آزمایش کنید صفحه 15
هدف: تهیهٔ بلور
وسایل و مواد لازم: بشر، نخ، گیرهٔ فلزی، سدیم کلرید، کات کبود، شکر، آب مقطر، عینک، دستکش
روش اجرا:
الف) سه بشر 100 میلی لیتری بردارید و درون هر کدام 20 میلی لیتر آب مقطر داغ بریزید.
ب) درون هر بشر به طور جداگانه یک قاشق چای خوری از کات کبود، سدیم کلرید و شکر بیفزایید
و آن قدر هم بزنید تا محلول های شفاف به دست آیند این عمل را تا آنجا که مواد جامد حل شوند، ادامه دهید.
پ) یک گیره بردارید و با استفاده از نخ و مداد، آن را درون محلول آویزان کنید.
ت) بشر ها را کنار پنجره بگذارید و پس از چند روز بلورهای تشکیل شده را مشاهده کنید.
نتیجهٔ مشاهدهٔ خود را بنویسید.
توضیح دهید بلور های این سه ماده چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارند.
مشاهده می شود که شکل، اندازه و رنگ بلورهایی که تشکیل می شود متفاوت است. مثلا بلورهای شکر در
آب به شکل نبات تشکیل می شوند، در حالی که محلول کات کبود تشکیل بلورهای آبی رنگ می دهد.
فشار و آثار آن
خود را بیازمایید صفحه 86
برای تحمل وزن یک ساختمان، دیوارهای آن را روی پایه های بتونی، می سازند. در شکل زیر، دو نوع پایهٔ
متفاوت که معماران در این مورد به کار می برند، نشان داده شده است.
الف) اگر سطح کل پایهٔ نواری، نصف سطح پایهٔ یک پارچه باشد، در این صورت فشاری را که از طرف دیوارهای
ساختمان به هریک از دو پایه وارد می شود با هم مقایسه کنید.
فشار پایه نواری دو برابر پایه یکپارچه است
ب) برای ساختن ساختمان روی زمین نرم، کدام یک از پایه های نشان داده شده، مناسب تر است؟علت انتخاب
خود را توضیح دهید.
شکل ب( پایه یک پارچه )- زیرا در پایه ی یکپارچه چون سطح بیشتر است فشار کمتر ی به سطح نرم زیرین
خود وارد می کند .
ماشین ها
فکر کنید صفحه 96
شکل ۲ تصویر تعدادی از ماشین‌هایی را که روزانه با آنها سروکار داریم نشان می‌دهد. در مورد ورودی و خروجی
این ماشین‌ها در زندگی و تبدیل انرژی در آنها گفتوگو کنید.
 |
پارو، نیروی عضلانی دست‌های قایقران را به حرکت قایق تبدیل می‌کند. |
 |
انرژی شیمیایی سوخت (گازوئیل یا گاز) توسط موتور به حرکت اتوبوس منجر می‌شود. |
 |
انرژی الکتریکی به حرکت دورانی ماشین لباسشویی تبدیل می‌شود و شستشوی لباس و آبگیری آن را انجام می‌دهد. |
 |
نیروی ماهیچه‌ای دست خیاط به حرکت سوزن چرخ خیاطی و دوخت لباس منجر می‌شود. |
 |
تولید باد (هوای در حال حرکت) انرژی الکتریکی توسط موتورش به انرژی جنبشی پره ها تبدیل، و پره ها با گردش خود سبب حرکت سریع ذرات هوا می شود. |
جانوران مهره دار
گفت و گو کنید صفحه 152
دربارهٔ دوکی بودن بدن ماهی، لغزنده بودن سطح بدن و قرار گرفتن بخشی از هر پولک جلویی روی پولک
عقبی، با همدیگر، گفتوگو کنید و برای هر کدام از این ویژگی ها، دلیلی بیان کنید.
دوکی بودن: باعث کاهش اصطکاک بین آب و بدن ماهی شده و به راحتی می تواند در آب حرکت کند
لغزنده بودن: این مواد نقش کاهنده اصطکاک را دارند که به ماهی در حرکت و فرار از صیاد کمک می کند.
قرار گرفتن پولک ها : با قرار گرفتن بخشی از پولک ها بر روی هم آب درون شکاف دو پولک نفوذ نمیکند و به همین دلیل مقاومتی در برابر حرکت رو
به جلو ایجاد نمیکند
