درس دوم
بسیاری از کلمه ها در عربی سه حرف اصلی دارند که (حروف اصلی) یا (ریشه ) کلمه نام دارند .
مانند:
کلمات هم خانواده | حروف اصلی |
عالِم – معلوم – علوم – معلم -علیم | ع – ل - م |
مسجد – سجده – سجود – ساجد | س – ج - د |
شناخت حروف اصلی به املای ما کمک می کند.
با نگاه به هم خانواده های یک کلمه بعنوان مثال مسجد – سجده – سجود – ساجد میتوان به حروف اصلی آن پی برد ؟
اگر با دقت به این کلمه ها نگاه کنیم درمی یابیم که سه حرف س - ج - د به ترتیب در آن ها مشترک است
حروفی که همراه حروف اصلی می آیند ؛ (حروف زائد) نامیده می شوند که معنای جدیدی به کلمات می دهند
حروف اصلی کلامت به ترتیب با حروف (ف - ع - ل) سنجیده می شوند .
کلمات | وزن |
عالِم – قاتِل – را ِحم - قادر | فا ِعل |
منصور – َمقتول - َمرفوع | َمفعول |
کلامتی که بر وزن (فاعل) می باشند ، کننده ی کار هستند .
مانند : ناصر (یاری کننده)
کلامتی که بر وزن ( َمفعول) می باشند ، یعنی کار بر آن واقع شده .
مانند : َمنصور (یاری شده)
در ادامه طریقه بدست آوردن وزن و حروف زائد یک کلمه را می آموزیم .
برای بدست آوردن وزن و حروف اصلی (ریشه) و حروف زائد یک کلمه از حروف (ف – ع – ل) و کلمات هم خانواده استفاده خواهیم کرد .
می خواهیم وزن و حروف زائد کلمه ی (قادر) را پیدا کنیم . برای ایِ کار دو یا سه هم خانواده می نویسیم .
(قدرت – مقدور –قدیر) می بینیم که سه حرف (ق – د – ر) به ترتیب در هر سه کلمه مشترکند .
پس حروف اصلی قادر (قدر) می باشد . در زیر ایِن سه حرف حروف (ف – ع – ل) را قرار می دهیم . و بقیه همانطور که هستند در کادر زیر قرار می
گیرد
ق | ا | د | ر |
ف | ا | ع | ل |
پس کلمه ی (قادر) بر وزن (فا ِعل) می باشد . (کننده کار) به معنی (توانا بودن) . حروف اصلی (قدر) حرف زائد (ا)
کلمه (منصور) به تریب زیر :
م | ن | ص | و | ر |
م | ف | ع | و | ل |
(منصور) بروزن (مفعول)
حروف زائد (م – و)
حروف اصلی (نصر)
به معنای (یاری شده)