نقشه نوشتن
فعالیت نگارشی صفحه 18
1) نوشتة زیر را بخوانید و ساختمان آن را مشخص کنید.
بخش های نوشته
فعالیت های نوشتاری صفحه 31
بخش موضوع : | نقشه هایم برای آینده |
بخش آغازین (مقدمه) : | من برای آینده، نقشه های زیادی داشتم که دلم میخواست آنها را مو به مو اجرا کنم. |
بخش میانی (بدنه) : |
دلم می خواست در آینده، متخصص بدن انسان شوم؛ اما برادرم به من گفت: «چون تو خوش خط هستی، پس نمی توانی دکتر شوی. تازه، خیلی از دکترها دکتری را ول کرده اند و رفته اند سراغ ساختمان سازی!» بعد، ما تصمیم گرفتیم که مهندس بشویم تا ساختمانهای محکم تری بسازیم و پولدار شویم؛ ولی دیدم برادر بزرگم که خودش چند سال است مهندس شده، هنوز پولدار نشده است. من خلبان شدن را هم خیلی دوست داشتم. هنگامی که برادران «رایت» موفّق شدند، پرواز کنند، من در پوست خود نمی گنجیدم؛ اما الآن هر وقت اخبار را گوش میدهم، یک هواپیما سقوط می کند و همیشه هم مقصر اصلی، خلبان است. ما چون به فوتبال هم علاقه مند هستیم و دوست داریم یک روز به «برنامۀ نود» برویم و بین صفر تا یک میلیون، چند تا عدد انتخاب کنیم، تصمیم گرفتیم داور شویم، زیرا داورها با سوت همه کار میکنند؛ اما چند وقت پیش، شنیدم که تماشاچیان در ورزشگاه به داور، بد و بیراه گفتند و داور هم قرمز شد. بعد، مصمم شدیم که نویسنده بشویم؛ ولی در یک جایی خواندم اگر شکار لک لک شغل شد، نویسندگی هم شغل می شود. ما دیگر خسته شده بودیم و نمی دانستیم، برای آیندۀ خود چه نقشه هایی بکشیم. دوباره رفتیم سراغ برادرمان و با او مشورت کردیم. او گفت: نمی دانم؛ اما سعی کن کاری را انتخاب کنی که همیشه تک باشی و معروف شوی. |
بخش پایانی (نتیجه گیری) : | آن وقت بود که ما تصمیم گرفتیم از میان این همه شغل، دست به انتخاب بزنیم و «رئیس جمهور» شویم. |
طبقه بندی موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 41
نوشتة زیر را بخوانید و موضوع کلّی و ریز موضوع های آن را با رسم نمودار نشان دهید.
شگفتی دنیای جانوران در دنیا عجایب و شگفتی های زیادی وجود دارد. یکی از شگفتی های جهان خلقت، جانوران هستند. جانوران، گونه های مختلفی دارند. پرندگان، جانورانی هستند که پرواز می کنند. پر و بال برای پرندگان، مهمترین عضو است. پرها اگرچه ظریف اند، قوی نیز هستند. پر و بالِ پرندگان که در زمان پرواز، گسترده می شوند، در زمان سرما، لحافی گرم و پوشنده و در وقت خطر سپری برای مخفی شدن پرنده است. برخی از پرندگان، مثل تیر پرواز می کنند. بعضی دیگر به راحتی تغییر جهت می دهند و عده ای نیز در آب، شیرجه می زنند. شتر مرغ، بزرگترین پرنده است و نمی تواند پرواز کند و مرغ مگس خوار به اندازه سر انگشت است و کوچکترین پرنده جهان است. خزندگان هم موجودات عجیبی هستند. آنها به روی زمین می خزند. بدنشان به طول هفت، فلس دارد و معمولاً تخم می گذارند. بزرگترین خزنده «کروکودیل»، به طول هفت متر و کوچکترین آنها، مارمولک خانگی است که تنها 18 میلی متر طول دارد. آبزیان، به جای زندگی در خشکی، در آب زندگی می کنند. آنها به جای شُش، آبشش دارند؛ به همین خاطر می توانند در زیر آب نفس بکشند. ماهی ها یکی از انواع این آبزیان هستند. دوزیستان، جانورانی هستند که قادرند هم در آب و هم در خشکی زندگی کنند. آنها در نوزادی ابتدا آبشش دارند؛ امّا به تدریج با رشدکردن، صاحب یک جفت شُش می شوند و در خشکی، نفس می کشند. این گونه گونی و شگفتی خلقت جانوران، یکی از نشانه های قدرت خداوند است و برای ما درس ها و حکمت های زیادی دارد. |
موضوع کلی : شگفتی دنیای جانوران ریز موضوعات : الف) پرندگان ب) خزندگان پ) آبزیان ت) دوزیستان |
کوچک تر کردن موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 51
موضوع : | جشن نوروز باستانی |
نوروز؛ یعنی روز نو، روزگار نو. شاید به همین خاطر است که با آمدن نوروز، همه چیز نو می شود. | معنی نوروز |
درختان از نو، شکوفه و برگ میکنند و از نو میوه میدهند. چشمه های زیادی از کوه، سرازیر میشوند که همه زلال و تازه هستند. حیوانات زیادی که در تمام زمستان در خواب بوده اند، بیدار می شوند و زندگی دوباره و نو پیدا می کنند. | زنده شدن طبیعت |
در نوروز، همه سعی میکنند، نو و تازه تر به نظر بیایند. خانه نو، لباس نو، پول نو، برگ و شکوفه نو، زندگی نو و … | نو شدن ظاهر و پوشش |
مامان، با ذوق و سلیقه اش، فضای خانه را دگرگون میکند و همه چیز را برق می اندازد. | نظافت و خانه تکانی |
بابا هم دست به نوآوری می زند، چیزهای نو می خرد، خاک باغچه را عوض میکند و یکی دوتا نهال یا گل رز هم میکارد. | خرید |
بچه ها لباس های نو می پوشند؛ از بزرگترها عیدی و کتاب های نو می گیرند و در مسافرت عید، جاهای نو و تازه را می بینند. | عید و عیدی |
راستی کسی را می شناسید که با آمدن نوروز و نو شدن طبیعت، نگاهش را نو کند؟ یعنی به چیزهای اطرافش جور دیگری نگاه کند. سهراب سپهری در یکی از شعرهایش می گوید: «چشم ها را باید شست/ جور دیگر باید دید!» شستن چشم ها چیزی است شبیه خانه تکانی عید، یا عوض کردن لباس های کهنه و فرسوده. | نو شدن نگاه و اندیشه |
بندهای بخش میانی (بدنه)
فعالیت های نگارشی صفحه 62
سخن گفتن در برابر جمع ، برای خیلی ها با هیجان و هراس، همراه است. ریشه این هیجان و هراس، در دوران کودکی این افراد، نهفته است. این هیجان و هراس، با آنها به دنیا نیامده است. این گونه، یادگرفته اند یا از دیگران به آنها منتقل شده است. روان شناسان می گویند: «بیشتر مشکلات در بزرگسالی، به دوران کودکی برمی گردد». اگر این سخن روان شناسان درست باشد، پس هیجان و هراس، از سخن گفتن در برابر جمع هم، به تربیت و آموزش دوران کودکی ما برمی گردد. |
جملۀ موضوع :
سخن گفتن دربرابرجمع برای خیلی هاباهیجان وهراس همراه است
جمله های کامل کننده :
سایر جملات جملات کامل کننده می باشند
جملة موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 71
بند های زیر را بخوانید، موضوع بند و جملة موضوع را مشخّص کنید.
الف) بازی برای کودکان، لذت بخش تر از خوردن آب و غذا است. کودکان، وقتی در شور و شادی بازی غرق می شوند، غذا خوردن را فراموش می کنند. بیشتر مادران برای خوراندن غذا به کودکان خود، به زحمت می افتند؛ اما هرگز پیش نمی آید، مادری برای تشویق کودک به بازی، به زحمت بیفتد. کودکان هنگام غذا خوردن، به سراغ بازی می روند؛ ولی هنگام بازی، معمولا دنبال غذا نمی روند. |
موضوع بند :
اهمیت موضوع بازی برای کودکان
جمله موضوع :
بازی برای کودکان لذت بخش تر از خوردن آب و غذا است
راهی برای نظم دادن به ذهن و نوشته
فعالیت های نوشتاری صفحه 82
روشی برای نوشتن دربارة موضوع های ذهنی
فعالیت نگارشی صفحه 91
درس اول
تقسیم اسم براساس جنسیت
در زبان عربی اسم بر اساس جنسیت به دو دسته اسم مذکر و مونث تقسیم میشود
1ـ اسم مذکر :
اسم مذکّر اسمی است که بر انسان یا حیوان (نر) یا اشیاء دلالت کند و علامت خاصی ندارد.
مثال :
طالِب : دانش آموز پسر
بَقر : گاو نر
بَیت : خانه
2ـ اسم مؤنث :
اسم مؤنّث اسمی است که بر انسان یا حیوان مادّه یا اشیاء دلالت می کند
مثال :
طالِبَة : دانش آموز دختر
بَقَرَة : گاو ماده
لَوحَة : تابلو
معمولا اسم هایی که آخر آنها (ة) ، (تاء گرد یا تاء تأنیث) به کار رفته باشد ، مؤنّث هستند.
این (ة ـة) در آخر اسم، مهمترین نشانه اسم مؤنث است .
البته گاهی اسم مؤنث علامت خاصی ندارد و از طریق معنا به مؤنث بودن آن پی می بریم.
مانند: مریم ، زینب
اسم مثنی
2- اسم مثنّی :
اسمی است که بر دو نفر یا دو چیز دلالت میکند. علامت اسم مثنّی (انِ - یْنِِ) است که به
آخر اسم مفرد اضافه می شود .
طالب + انِِ = طالبانِِ
طالب + یْنِِ = طالبیْنِ
که معنی هر دو میشود :
دودانش آموز ، دانش آموزان
مُعَلِّـمَة + انِِ = مُعَلِّـمَتانِِ
مُعَلِّـمَة + یْنِِ = مُعَلِّـمَتَیْنِِ
که معمی هر دو میشود :
دو معلم زن ، معلم های زن
اسم مثنی از لحاظ جنس به دو قسمت تقسیم می شوند:
1ـ مثنای مذکر
2 ـ مثنای مؤنث
برای تشخیص مذکر یا مؤنث بودن اسم مثنی ، علامت مثنی را از آخر اسم بر می داریم ، اگر آخر اسم (ت) داشته باشد مثنای مؤنث وگرنه مثنای
مذکر است. یا از طریق معنا متوجه می شویم.
نکته - توجه داشته باشیم اگر آخر اسم (ة ، ـة) باشد هنگام تبدیل به مثنی تاء گرد به تاء کشیده (ت) تبدیل می شود.
نکته - یادمان باشد، برخی اسم ها در آخرشان (انِِ) دارد که جزء اصل کلمه است، بنابراین اینگونه اسم ها مثنی نیستند.