درس اول
تقسیم اسم براساس جنسیت
در زبان عربی اسم بر اساس جنسیت به دو دسته اسم مذکر و مونث تقسیم میشود
1ـ اسم مذکر :
اسم مذکّر اسمی است که بر انسان یا حیوان (نر) یا اشیاء دلالت کند و علامت خاصی ندارد.
مثال :
طالِب : دانش آموز پسر
بَقر : گاو نر
بَیت : خانه
2ـ اسم مؤنث :
اسم مؤنّث اسمی است که بر انسان یا حیوان مادّه یا اشیاء دلالت می کند
مثال :
طالِبَة : دانش آموز دختر
بَقَرَة : گاو ماده
لَوحَة : تابلو
معمولا اسم هایی که آخر آنها (ة) ، (تاء گرد یا تاء تأنیث) به کار رفته باشد ، مؤنّث هستند.
این (ة ـة) در آخر اسم، مهمترین نشانه اسم مؤنث است .
البته گاهی اسم مؤنث علامت خاصی ندارد و از طریق معنا به مؤنث بودن آن پی می بریم.
مانند: مریم ، زینب
تقسیم اسم بر اساس عدد یا تعداد
اسم در زبان عربی به سه دسته مفرد ، مثنی و جمع تقسیم میشود.
1- اسـم مفـرد :
اسمی است که بر یک چیز دلالت کند .
مثال :
طالبٌ : یک دانش آموز پسر
طالِبَةٌ : یک دانش آموز دختر
اسم مفرد از لحاظ جنس به دو قسمت تقسیم می شود :
1- مفرد مذکر
2- مفرد مؤنث
(هذا ـ ذلک) برای اشاره به اسم های مفرد مذکر به کار می رود که هذا (این) برای اشاره نزدیک و ذلک (آن) برای اشاره دور است.
(هذِهِ ـ تلکَ) برای اشاره به اسم های مفرد مؤنث به کار می رود که هذِهِ (این) برای اشاره نزدیک و تلکَ (آن) برای اشاره دور است.
گاهی اسمی مؤنث است ولی به آخر آن ضمیری چسبیده است ، بنابر این نباید در تشخیص آنها اشتباه کنیم. به مثال های زیر توجّه کنید:
هذه لَوحتُکَ : این تابلوی توست.
تلکَ موعظتکُم : آن پند شماست.
