زمین مهد زیبای انسان ها
فعالیت ﺻﻔﺤﻪ۴ مطالعات اجتماعی سال نهم
1- ﺍﻟﻒ) پرس ﻮ ﺟﻮﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﮐﺘﺸﺎﻓﺎﺕ ﻓﻀﺎﯾﯽ ، ﺍﺛﺮﯼ ﺍﺯ ﺣﯿﺎﺕ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﯾﮕﺮ ﻓﻀﺎ ﯾﺎﻓﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﯾﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺫﻫﻦ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﮐﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻮﺍﺩ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺍﺭﮔﺎﻧﯿﮏ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ
ﭘﺮﺍﮐﻨﺪﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ، ﺍﯾﻦ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﺳﯿﺎﺭﺍﺕ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺯﻣﯿﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﻭ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺣﯿﺎﺕ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ . ﺍﻣﺎ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﻤﯽﺩﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰﯼ ﺳﺒﺐ ﺁﻏﺎﺯ ﺣﯿﺎﺕ ﺭﻭﯼ ﮐﺮﻩ ﺯﻣﯿﻦ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ.
ﺏ)ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﺮﺍ ﺩﺭ ﮐﺎﻭﺷﻬﺎﯼ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳﯿﺎﺭﻩ ﻣﺮﯾﺦ (ﺑﻬﺮﺍﻡ) ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯿﺸﻮﺩ؟
ﭼﻮﻥ ﮐﺎﻭﺷﮕﺮﺍﻥ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ ﺍﺯ ﺣﯿﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺳﯿﺎﺭﻩ ﯾﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ . ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ:
۱- ﮔﺎﺯﻣﺘﺎﻥ
۲-ﻭﺟﻮﺩ ﺳﻨﮓ ﺁﻫﻦ
۳- ﻭﺟﻮﺩ ﺁﺏ ﻣﺎﯾﻊ
2 ـ ﺍﻟﻒ) ﺑﺎ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﮐﺘﺎﺑﻬﺎﯼ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﻧﺠﻮﻡ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﮕﺎﻫﻬﺎﯼ ﺍﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ، ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺯ شگفتی های ﮐﻬﮑﺸﺎﻧﻬﺎ ﻭ
ﺍﺟﺮﺍﻡ ﺁﺳﻤﺎﻧﯽ ، ﻣﻨﻈﻮﻣﻪ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪﯼ ﻭ ﺳﯿﺎﺭﻩ ﺯﻣﯿﻦ ﺭﺍ ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﮐﻨﯿﺪ ﻭ در ﮐﻼﺱ ﺑﺨﻮﺍﻧﯿﺪ.
ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ
ﺏ) ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﻔﮑﺮ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ شگفتی ها ﭼﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺧﺪﺍﺷﻨﺎﺳﯽ ﺩﺍﺭﺩ؟
نگاه پویا و پرسشگر به هستی و طبیعت، تلنگری است تا حقیقت جاودان را دریابیم؛ جهان آفرینش و نقش های
بدیع و طرحهای زیبا و دل انگیز آن، کتاب فوق العاده بزرگی است که هر کلمه اش، دلیلی روشن بر وجود
آفریدگار جهان است؛ جهان هستی بهترین و زیباترین کلاس خداشناسی و زبان گویای علم و قدرت و تدبیر
الهی است.
ﭖ) ﺍﺯ ﻣﻌﻨﯽ ﺁﯾﻪ ۷۵ ﺳﻮﺭﻩ ﻏﺎﻓﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪ؟
ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﺋﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﯾﻦ ﮐﺮﺍﺕ ﻋﻈﯿﻢ ﻭ ﮐﻬﮑﺸﺎﻧﻬﺎﻯ ﻭﺳﯿﻊ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺭا با ﺁﻧﻬﻤﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﺪ ، ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻭ
ﺗﺪﺑﯿﺮ ﮐﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﺣﯿﺎﻯ ﻣﺮﺩﮔﺎﻥ ﻋﺎﺟﺰ ﻭ ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟ ﺍﯾﻦ ﺟﻬﻞ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺭﮎ
ﺍﯾﻦ ﺣﻘﺎﯾﻖ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺩﻫﺪ.
ﻓﻌﺍﻟﯿﺖ ﺻﻔﺤﻪ 5 مطالعات اجتماعی سال نهم
3ـ ﺍﯾﺮﺍﻥﺩﺭ:
ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﯾﺎ ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﺟﻨﻮﺑﯽ؟
ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺯﯾﺮﺍ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺧﻂ ﺍﺳﺘﻮﺍ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ.
ﺩﺭ ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﺷﺮﻗﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﯾﺎ ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﻏﺮﺑﯽ ؟ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯿﻔﻬﻤﯿﺪ ؟
ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﺷﺮﻗﯽ . ﺯﯾﺮﺍ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻧﺼﻒ ﺍﻟﻨﻬﺎﺭ ﻣﺒﺪﺃ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ.
4ـ ﭼﻨﺪ ﮐﺮٔﻩ ﺟﻐﺮﺍﻓﯿﺎﯾﯽ به ﮐﻼﺱ ﺑﯿﺎﻭﺭﯾﺪ . ﻫﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺮﻩ ﮐﺎﺭ ﮐﻨﺪ.
ﺍﻟﻒ)ﻣﺪﺍﺭ ﺍﺳﺘﻮﺍ ، ﻣﺪﺍﺭ ﻗﻄﺒﯽ ﺷﻤﺎل ، ﻣﺪﺍﺭ ﻗﻄﺒﯽ ﺟﻨﻮﺏ ، ﻣﺪﺍﺭ ﺭﺃس اﻟﺴﺮﻃﺎﻥ ﻭ ﻣﺪﺍﺭ ﺭﺃس اﻟﺠﺪﯼ ﺭﺍ ﺭﻭﯼ ﮐﺮﻩ
ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﯿﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﯿﺪ.
در کلاس انجام شود
ﺏ)ﻧﺼﻒ ﺍﻟﻨﻬﺎﺭ ﻣﺒﺪﺃ ﺭﺍ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﯿﺪ ﻭ ﺩﺭﺟﻪ ﺁﻥ ﺭا ﺑﺨﻮﺍﻧﯿﺪ . ﺍﻣﺘﺪﺍﺩ ﻧﺼف اﻟﻨﻬﺎﺭ ﻣﺒﺪﺃ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﻮﯼ ﮐﺮﻩ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﯿﺪ ﻭ ﺩﺭﺟﻪ
ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﯿﺪ .
در کلاس انجام شود (ﻧﺼﻒ ﺍﻟﻨﻬﺎﺭ 180 ﺩﺭﺟﻪ)
ﻓّﻌﺍﻟﯿﺖ ﺻﻔﺤﻪ 6 مطالعات اجتماعی سال نهم
5- به کمک معلم، چند کره جغرافیایی را به کلاس بیاورید؛ به طوری که هر گروه، یک کره در اختیار داشته باشد.
سپس در هر گروه:
الف) طول و عرض جغرافیایی یک مکان را که درجه آن صفر است، روی کره نشان دهید.
محل برخورد خط استوا و نصف النهار مبدأ( نقطه ای در اقیانوس اطلس).
ب) سه مکانی را که روی یک مدار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان عرض جغرافیایی یکسانی
دارند؟ چرا؟
بله. چون هرسه نسبت به خط استوا به یک اندازه فاصله دارند.
پ) سه مکانی را که روی یک نصفالنهار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان طول جغرافیایی
یکسانی دارند؟ چرا؟
بله .چون هرسه نقطه ازنصف النهار مبدأ فاصله یکسانی دارند.
گام به گام مطالعات اجتماعی سال نهم
فعالیت صفحه 8 مطالعات اجتماعی سال نهم
شهر مکه در کشور عربستان و در جنوب غربی ایران واقع است. بنابراین، در ایران ما به سمت جنوب غربی نماز
میخوانیم و هرگاه میخواهیم جهت قبله را پیدا کنیم، ابتدا جهت جنوب را جست وجو می کنیم و سپس به
سمت غرب متمایل میشویم. میزان تمایل ما به سمت غرب در نواحی مختلف ایران فرق دارد. به نقشه روبه رو
توجه کنید و از سه شهر مشهد،بندرعباس و تبریز خطی به سمت خانه کعبه رسم کنید.
شهر مکه در کشور عربستان و در جنوب غربی ایران واقع است. بنابراین، در ایران ما به سمت جنوب غربی نماز
میخوانیم و هرگاه میخواهیم جهت قبله را پیدا کنیم، ابتدا جهت جنوبرا جستوجومیکنیم و سپس به سمت غرب
متمایل میشویم. میزان تمایل ما به سمت غرب در نواحی مختلف ایران فرق دارد. به نقشه روبه رو توجه کنید و
از سه شهر مشهد، بندرعباس و تبریز خطی به سمت خانه کعبه رسم کنید.
7ــ مردم بندرعباس نسبت به ساکنان تبریز برای اینکه در جهت قبله قراربگیرند، بیشتر به سمت غرب متمایل
میشوند یا کمتر؟
بیشتر
8ــ در آدیس آبابا (اتیوپی) و قاهره، قبله در کدام سمت است؟
درآدیس ابابا دقیقاً به سمت شمال ، درقاهره به سمت جنوب شرقی
9ــ با استفاده از یک نقشه جهان نما بگویید که در مالزی قبله رو به کدام سمت است؟
به سمت شمال شرقی
