سنگ ها
فکر کنید صفحه 105
در شکل زیر دو نوع سنگ دیده می شود.
۱- کدام سنگ دارای استحکام بیشتری است؟
سنگ الف، زیرا در فرآیند دگرگونی گرما و فشار زیادی تحمل کرده و محکم شده است.
۲- کدام سنگ برای نمای ساختمان مناسبتر است؟ چرا؟
سنگ الف – چون محکم تر است و به آسانی خراب نمیشود.
اطلاعات جمع آوری کنید صفحه 106
فهرستی از موارد استفاده از سنگ در خانه یا مدرسه، تهیه و آن را در کلاس ارائه کنید.
سنگ ها در کف و نمای ساختمان، مجسمه ها، دیوارها، اسکلت ساختمان، پلهها و… به کار رفتهاند. کاربرد
سنگ ها شامل:
1- ساخت ابزار و وسایل
2- مصالح ساختمانی
3- صنایع مختلف
4- انرژی زمین گرمایی
۵- ساختمان سازی
۶- هنر
۷- انرژی سوخت فسیلی
۸- مطالعه تاریخچه زمین
فکر کنید صفحه 106
آیا در سنگهای آذرین، فسیل وجود دارد؟ دلیل خود را ذکر کنید.
خیر، چون برای تشکیل سنگ آذرین حتما سنگ ذوب و منجمد میشود پس هرگونه آثار فسیلی هم که در سنگ
اولیه هست کاملا از بین می رود.
فعالیت صفحه 107
با دقّت به تصویر سنگ های آذرین بالا بنگرید و جدول زیر را تکمیل کنید.
نام سنگ | گرانیت | ریولیت | گابرو | بازالت |
اندازهٔ بلورها | درشت | ریز | درشت | ریز |
محل تشکیل | اعماق زمین | سطح زمین | اعماق زمین | سطح زمین |
فکر کنید صفحه 108
به چه دلایلی از گرانیت و گابرو در نمای ساختمانها استفاده میشود؟
به دلیل زیبایی، مقاومت زیاد و دوام طولانی
فکر کنید صفحه 111
با توجّه به شکل بالا تفاوت و تشابه دو سنگ کنگلومرا و ماسه سنگ را بگویید.
شباهت هر دو این است که سنگ رسوبی آواری اند و ذرات آنها بوسیله ی سیمان طبیعی به هم متصل شده
تفاوت آنها این است که ماسه سنگ دانه ریز و کنگلومرا دانه درشت است.
فکر کنید صفحه 112
1- اگر خشت خام و آجر را در آب بیندازیم، چه تغییری در آنها روی میدهد؟
خشت خام از هم باز شده و متلاشی میشود اما آجر هیچ تغییری نمیکند
2- چه عاملی باعث تغییر خشت خام به آجر شده است؟
حرارت زیاد
3- این تغییر را با دگرگونی سنگها مقایسه کنید و نتیجه را برای هم کلاسان خود بگویید.
تهیه آجر از نظر تاثیر حرارت شبیه تشکیل سنگ دگرگونی است.
اطلاعات جمعآوری کنید صفحه 112
درباره میزان استحکام سنگهای دگرگونی اطلاعاتی جمع آوری کنید و به پرسشهای زیر پاسخ دهید.
۱- استحکام سنگهای رسوبی بیشتر است یا سنگهای دگرگونی؟
سنگهای دگرگونی
۲- چه عواملی باعث استحکام سنگهای دگرگونی میشود؟
هر چه گرما و فشاری که به سنگها وارد میشود بیشتر باشد درجه دگرگونی شدید میشود و سنگ
استحکام بیشتری مییابد. مانند تبدیل گرانیت به الماس.