درس اول 

---

---

 

 تقسیم اسم براساس جنسیت 

 

در زبان عربی اسم بر اساس جنسیت به دو دسته اسم مذکر و مونث تقسیم میشود

 

1ـ اسم مذکر :

 

اسم مذکّر اسمی است که بر انسان یا حیوان (نر) یا اشیاء دلالت کند و علامت خاصی ندارد.

 

مثال :

 

طالِب : دانش آموز پسر

 

بَقر : گاو نر

 

بَیت : خانه

 

2ـ اسم مؤنث :

 

اسم مؤنّث اسمی است که بر انسان یا حیوان مادّه یا اشیاء دلالت می کند

 

مثال :

 

طالِبَة : دانش آموز دختر

 

بَقَرَة : گاو ماده

 

لَوحَة : تابلو     

 

معمولا اسم هایی که آخر آنها (ة) ، (تاء گرد یا تاء تأنیث) به کار رفته باشد ، مؤنّث هستند.

 

این (ة ـة) در آخر اسم، مهمترین نشانه اسم مؤنث است .

 

البته گاهی اسم مؤنث علامت خاصی ندارد و از طریق معنا به مؤنث بودن آن پی می بریم.

 

مانند: مریم ، زینب

 اسم مثنی 

---

---

 

2- اسم مثنّی :

 

اسمی است که بر دو نفر یا دو چیز دلالت میکند. علامت اسم مثنّی (انِ - یْنِِ) است که به

 

آخر اسم مفرد اضافه می شود .

 

طالب + انِِ = طالبانِِ 

 

طالب + یْنِِ =  طالبیْنِ

 

که معنی هر دو میشود :

 

دودانش آموز ، دانش آموزان 

 

مُعَلِّـمَة + انِِ = مُعَلِّـمَتانِِ

 

مُعَلِّـمَة + یْنِِ = مُعَلِّـمَتَیْنِِ 

 

که معمی هر دو میشود :

 

دو معلم زن ، معلم های زن 

 

اسم مثنی از لحاظ جنس به دو قسمت تقسیم می شوند:

 

1ـ مثنای مذکر 

 

2 ـ مثنای مؤنث

 

برای تشخیص مذکر یا مؤنث بودن اسم مثنی ، علامت مثنی را از آخر اسم بر می داریم ، اگر آخر اسم (ت) داشته باشد مثنای مؤنث وگرنه مثنای

مذکر است. یا از طریق معنا متوجه می شویم.

 

نکته - توجه داشته باشیم اگر آخر اسم (ة ، ـة) باشد هنگام تبدیل به مثنی تاء گرد به تاء کشیده (ت) تبدیل می شود.

 

نکته - یادمان باشد، برخی اسم ها در آخرشان (انِِ) دارد که جزء اصل کلمه است، بنابراین اینگونه اسم ها مثنی نیستند.

 

3- اسـم جمع :

 

اسمی است که بر بیشتر از دو نفر یا دو چیز دلالت کند و به سه شکل زیر آورده می شود:

 

1) جمع مذکّر سالم

 

2) جمع مؤنث سالم

 

3) جمع مُکسّر

 

- جمع سالم :

 

به دو نوع جمع اوّل ، سالم میگویند ، چون در این نوع جمع شکل مفرد کلمه تغییر نمی کند و فقط با اضافه کردن علامت جمع به آخر اسم مفرد ، به

جمع تبدیل می شود.

 

علامت جمع مذکّر سالم ( ونَ –ینَ ) است که به آخر اسم مفرد مذکّر اضافه می شود .

 

طالب + ونَ = طالبونَ

 

طالب + ینَ = طالبینَ

 

که معنی هر دو دانش آموزان میشود

 

علامت جمع مؤنّث سالم (ات) است که به آخر اسم مفرد مؤنّث اضافه می شود .

 

طالبة + ات = طالبات :

 

دانش آموزان

 

لاعبه+ ات = لاعِبات :

 

بازیکنان

 

در موقع اضافه شدن (ات) به آخر اسم مفرد مؤنّث (ة) از آخر اسم حذف می شود .

 

- جمع مکسّر (شکسته) :

 

برخی از اسم های مذکر و مؤنث به شیوه خاصی جمع بسته میشوند که در آن شکل مفرد کلمه تغییر می کند. این نوع جمع قانون خاصی ندارد و

باید آنها را حفظ کرد. البته گاهی اوقات بر وزن مفاعِل ، مفاعیل و فواعِل ، فواعیل نیز می آیند.

 أیْنَ 

---

---

 

به معنای (کجا) در ابتدای جمله می آید . برای پرسش از مکان اشخاص و اشیاء و ... به کار میرود. برای پاسخ

به پرسشی که با (أینَ) آغاز شده است ، معمولا از کلمات زیر استفاده می کنیم

أمَام	جلو ، مقابل
خَلْفَ ، وَراء	پشت، پشت سر
تَحْتَ	زیر
فَوْقَ	بالای
عَلَی	بر ، روی
عِنْدَ	نزد، پیش
جَنْبَ	کنار
فـِِـی	در ، داخل
بَین	بین
عَلَی الیمین	سمت راست
عَلَی الیَسار	سمت چپ
هُنا	اینجا
هُناکَ	آنجا