گام به گام علوم پایه هشتم فصل چهارم

با مراجعه به اینترنت و منابع معتبر درباره نقش هریک از فعالیت های غیرارادی مانند پلک زدن، عطسه، سرفه

و… اطلاعاتی را جمع آوری و نتایج را به کلاس گزارش کنید.

فعالیت‌ های غیرارادی یا واکنش‌ های سریع بدن، واکنش‌ های سریعی هستند که بدن ما به محرک‌ها می‌دهد،

بدون اینکه خودآگاه تصمیمی برای این کار بگیریم. مثلا اگر انگشتمان روی حرارت آتش باشد سریع آن را عقب

می کشیم. یا مثلاً پلک زدن، عطسه کردن، سرفه کردن، حتی نبض رگ های ما غیر ارادی انجام می شود. در

ادامه با برخی از فعالیت های غیر ارادی آشنا می شوید.

خندیدن: هنگامی که یک جوک می شنوید یا یک احساس خنده دار دارید، ناگهان تمایل دارید که با تغییر

ماهیچه های خود بارها و بارها شروع به خندیدن کنید. خنده واقعا مکانیسم عجیبی دارد. روانشناسان بر این

باورند که این واکنش رفتاری با انتشار احساسات مثبت، کاهش استرس و کمک به انسجام گروهی، سیگنالی

به دیگران است. به همین دلایل، انسان ها و یا حتی برخی از حیوانات در طول بازی های گروهی لبخند می

زنند و می خندند.

گریه کردن: چقدر عجیب است که غم و ناراحتی، باعث ریختن آب از چشم های ما می شود. از بین همه

موجودات، تنها ما هستیم که به خاطر احساسات مان گریه می کنیم. به گفته محققان دلیل این رفتار علاوه بر

ابراز همدردی با دیگران، حذف برخی مواد مضر از بدن است.

پلک زدن: پلک زدن یک حرکت سریع و به هم خوردن چشم ها است. پلک زدن برای چشم ضروری است، زیرا

باعث پخش شدن اشک از چشم و عبور از قرنیه می شود و عفونت های احتمالی را از بین می برد. به طور

متوسط، پلک زدن حدود 300 تا 400 میلی ثانیه طول می کشد.

خمیازه کشیدن: برای بعضی ها فقط خواندن خمیازه برای شروع خمیازه کافی است. برخی از محققان بر این

باورند که خمیازه مانند خنده وسیله ای برای برقراری ارتباط و کمک به سازماندهی رفتار گروهی است. خمیازه

وقتی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود، در واقع نوعی اطلاعات را به این معنا منتقل می کند که «خسته

ام» یا «این برنامه خسته کننده است».

عطسه کردن: عطسه واکنشی است که به دلیل تحریک مخاط بینی و التهاب آنها رخ می دهد. در این صورت

مقدار زیادی هوا با سرعت زیادی از راه دهان و بینی خارج می شود. رطوبت داخل دستگاه تنفسی نیز در اثر

این واکنش در محیط آزاد می شود. چنین واکنشی عامل تحریک کننده را که ممکن است گرده، کرم های کوچک

یا گرد و غبار باشد از دیواره بینی یا سیستم تنفسی حذف می کند. متأسفانه، این واکنش می تواند به

گسترش میکروب ها، ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا کمک کند. عطسه توسط گلبول های سفید خون در

بافت بینی کنترل می شود.