الکتریسیته
فعالیت صفحه 77
با توجّه به آنچه درباره باردار شدن اجسام خواندهاید، توضیح دهید چرا: الف) وقتی با پارچه خشک و تمیز پرز
داری صفحه تلویزیون را تمیز میکنید، پرزهای پارچه به صفحه تلویزیون میچسبند.
به دلیل مالش پارچه به صفحهی شیشهای، پارچه دارای بار منفی و شیشه دارای بار مثبت میشود به همین
دلیل پرزهای پارچه جذب شیشه میشوند.
ب) هنگامی که با شانه پلاستیکی موهای خشک و تمیز را شانه میکنید، رشتههای مو به دنبال شانه
کشیده میشوند.
تعدادی از الکترونها، از موی سر به شانه منتقل شده و شانه دارای بار منفی و موها دارای بار مثبت میشوند
و موها جذب شانه میشوند.
پ) وقتی شانه پلاستیکی یا بادکنک را با موهای خشک سر مالش دهید و بعد آن را به باریکه آب نزدیک کنید،
باریکه آب به طرف شانه یا بادکنک کشیده میشود.
شانه دارای بار منفی میشود و باعث جذب مولکول آب از سر مثبت (هیدروژن) میگردد و آب به سمت شانه
خمیده میشود. (مولکول آب)
مغناطیس
فعالیت صفحه 90
الف) با استفاده از خمیر بازی، مداد و آهن ربای نعلی شکل قطب شمال و جنوب را پیدا کنید.
آهنربای نعلی شکل را روی مداد قرار داده پس از چرخیدن در راستای شمال و جنوب میایستد به طوری که
شاخه N آن به سمت شمال و شاخه S آن به سمت جنوب میایستد.
ب) به کمک یونولیت و یک آهنربای تیغهای کوچک و ظرف آب یک قطب نمای ساده بسازید.
داخل یک ظرف آب ریخته یک تکه یونولیت را داخل آب قرار داده آهنربای تیغهای را روی آن قرار میدهیم. آهنربا
همراه با یونولیت شروع به چرخیدن میکند و در جهت شمال و جنوب میایستد.
کانی ها
گفتگو کنید صفحه 98
در شـکل زیـر دو کانـی را مشـاهده میکنیـد. دربـارهٔ کاربـرد هـر یـک از ایـن کانیهـا در زندگی گفتوگو کنید.
کاربرد های طلا | ب) کاربرد های گرافیت: |
1-جواهر سازی 2-لوازم رایانه ای و الکترونیکی 3-استفاده در پزشکی مانند درمان دردهای رماتیسمی و سرطان و تشخیص بیماری 4-صنایع فضایی 5-رنگدانه(یاقوتی باشکوه) در شیشه سازی 6-هنر تذهیب 7-بناهای مذهبی 8-روکش دندان 9-پشتوانه پولی 10-اهدا جوایز و..... |
1-تولید چدن 2-مداد گرافیتی 3-رنگ سازی 4-تولید فولاد 5-قطعات الکترونیکی 6-الکترود های کوره 7-ماده نسوز 8- زغال پیل 9- در راکتور به عنوان کاهنده سرعت نوترون 10-روان کننده در کارخانه سیمان و.... |
سنگ ها
فکر کنید صفحه 105
در شکل زیر دو نوع سنگ دیده می شود.
۱- کدام سنگ دارای استحکام بیشتری است؟
سنگ الف، زیرا در فرآیند دگرگونی گرما و فشار زیادی تحمل کرده و محکم شده است.
۲- کدام سنگ برای نمای ساختمان مناسبتر است؟ چرا؟
سنگ الف – چون محکم تر است و به آسانی خراب نمیشود.
هوازدگی
فکر کنید صفحه 115
شکل زیر مربوط به دو کوه است. مقدار فرسایش آنها را با هم مقایسه کنید.
کوه پیر |
میزان فرسایش در کوه پیر بیشتر است ودر اثر آب و باد تغییرات زیادی کرده استکوه پیر به طور مداوم در حال فرسایش و کم ارتفاع شدن است و خاک بیشتری دارد کوه پیر دره های وسیع دارند |
کوه جوان |
کوه جان ارتفاع بلندتر و فرسایش کمتر و سنگ های صخره ای و نوک تیز دارد کوه جوان دره های تنگ و عمیق دارد |
نور و ویژگی های آن
آزمایش کنید صفحه 123
هدف آزمایش: ایجاد باریکهٔ نور
مواد و وسایل: چراغ قوه، یک تکه مقوا، نوارچسب
روش اجرا :
1- دایره ای به اندازهٔ سطح شیشهٔ چراغ قوه از مقوا جدا کنید.
2- شکافی به عرض یک تا دو میلی متر مطابق شکل الف روی مقوا ایجاد کنید.
3- مقوای شکاف دار را بر دهانهٔ چراغ قوه با نوارچسب نصب کنید تا آن را به طور کامل بپوشاند.
4- در مکانی نسبتاً تاریک، چراغ قوه را مطابق شکل ب در لبهٔ میز نگه دارید و آن را روشن کنید. باریکهٔ نور بر
سطح میز تشکیل می شود.
این آزمایش پاسخ ندارد و باید به روشی عملی انجام شود
شکست نور
آزمایش کنید صفحه 137
هدف آزمایش : بررسی شکست نور در یک تیغهٔ شیشه ای
مواد و وسایل : چراغ قوه یا لیزر مدادی، تیغهٔ شیشه ای
روش اجرا :
1- تیغهٔ شیشه ای را روی سطح میز قرار دهید و باریکهٔ نور را به طور عمود بر یکی از وجوه آن بتابانید (شکل
الف).
2- با توجه به مسیر باریکهٔ نور پس از عبور از تیغهٔ شیشه ای، امتداد باریکهٔ نور را در شکل الف کامل کنید.
3- آزمایش را برای حالتی که مطابق شکل ب تیغهٔ شیشه ای اندکی چرخیده است، انجام دهید. با توجّه به
نتیجهٔ آزمایش، امتداد باریکهٔ نور را روی شکل ب کامل کنید.
مخلوط و جداسازی مواد
پرسش های بالای متن صفحه 2
الف) مواد خالص را در شکل بالا مشخص کنید
نمک-آب مقطر
ب) در شکل بالا مخلوطها را مشخص کنید.
آجیل-شربت آبلیمو
تغییرهای شیمیایی در خدمت زندگی
گفت و گو کنید صفحه 10
دربارهٔ مفید یا مضر بودن هریک از تغییرهای شـیمیایی نشـان داده شـده در شـکل ٢ ،در کلاس گفت و گو کنید.
سوختن جنگل | سوختن جنگل مضر است ولی از یک طرف باعث فعال شدن دانه ی سخت و نهفته درختان در روی زمین می شود . |
پیر شدن | رشد تکامل فرد مفید و پیر شدن سلول ها مضر است |
فاسد شدن سیب | مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود |
زنگ زدن آهن | مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود |
پوسیدن کاغذ | مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود |
از درون اتم چه خبر
گفتوگو کنید صفحه 22
در گروه خود دربارهٔ جدول بالا گفت و گو کنید. نتایج گفت و گو را در دو عبارت بنویسید.
الکترون دارای بار الکتریکی منفی و پروتون دارای بار مثبت و نوترون بدون بار یا خنثی است.
تعداد بارهای مثبت و منفی (الکترونها و پروتونها) در اتم با هم برابر است و مجموع آنها صفر میشود، یعنی
اتم خنثی است و جرم نسبی الکترون بسیار ناچیز است و جرم نسبی پروتون و نوترون تقریباً با هم برابر است.