اوضاع اجتماعی در ایران باستان
فعالیت صفحه 133
1- متن بالا را بخوانید همفکری کنید و خانوادۀ امروز را با خانوادۀ ایران باستان مقایسه کنید (چند شباهت و چند
تفاوت بیان کنید)
1- خانواده درایران باستان :
در خانواده ابتدایی پدر نقش بسیار مهمی داشت. او سرپرست یعنی خانه سالار خوانده می شد واز اقتدار بی
حد وحصری برخوردار بود . وظایف او شامل اجرای مراسم مذهبی ، حفظ امنیت خانواده ، حفظ اصالت خون
وقضاوت بود. تشکیل خانواده درایران کهن اهمیتی مذهبی داشت . زیرا ایرانیان ازدواج رامشارکت نیک ، توسعه
آفرینش ، مساعدت با کار خدا و به بار آوردن موجودات اهورایی می دانستند و ترویج آن را تبلیغ می نمودند.
.افراد متاهل یگانه کسانی بودند که از حقوق شهروندی برخوردار می شدند و مرد زمانی قادر بود شغل
ومقامی راتصاحب نماید که خانه سالار خوانده شود . اصل تعدد زوجات اصل تشکیل خانواده به شمار می
رفت.
2- خانواده های امروزی :
خانواده در جوامع جدید به دلیل صنعتی شدن ، توسعه شهرنشینی، تحرک جفرافیایی ، برخی از کارکردهای
خود را از دست داده است . از سوی دیگر با ورود رسانه به درون خانواده ارتباط خانواده ها روز به روز کمتر شده
به طوری که در خانواده امروزی نبودن یکی از افراد خانه کمتر محسوس می شود در سوی دیگر به جای آنکه
پدر و مادر به بچه های خود آموزش بدهند این امر از طریق رسانه ها ی امروزه صورت می گیرد و نقش پدر
ومادر به کمترین حد خود کاهش پیدا می کند ، و دیگر ذهن کودکان در اختیار والدین نمی باشد ، و از سوی
دیگر چه بسا روزها این آموزش از طریق مهد های کودک انجام بگیرد امروزه خانواده . تنها مصرف‌کننده کالاها و
خدمات است و نه تولید‌کننده آنها
2- کاربرگ شماره 19 شهرهای ایران باستان را کامل کنید
پاسخ در قسمت کاربرگ ها
اوضاع اقتصادی در ایران باستان
فعالیت صفحه 138 مطالعات اجتماعی سال هفتم
1- 1ـ همفکری کنید و پنج شغل یا حرفه از دنیای امروز نام ببرید که در جهان باستان وجود نداشته است بگویید
چرا این حرفه ها نمیتوانستند در جامعه آن زمان وجود داشته باشند
1) خلبانی
2) متخصص رایانه
3) تعمیرکار موبایل
4) برقکار
5) مکانیک
زیرا ای شغل ها ،نتیجه پیشرفت علم می باشد که بدلیل اینکه در جهان باستان علوم درمرحله ابتدایی
پیشرفت خود قرار داشت این شغل ها وجود نداشت
٢ـ پنج شغل یا حرفه از جهان باستان نام ببرید که در دنیای امروز هم وجود دارد و بگویید این حرفه ها چه تغییری
نسبت به آن زمان داشته اند
کشاورزی - دامپروری - نجاری - اهنگری - شیشه گری - کفاشی .
درگذشته این کارها بصورت ابتدایی وبا وسایل ابتدایی وبا بهروری کمتر انجام می شد ولی امروزه این شغلها
بدلیل پیشرفت علم ، باوسایل وامکانات بیشتر و بهروری افزونتر انجام می گیرد
گام به گام مطالعات اجتماعی سال هفتم
عقاید و سبک زندگی مردم در ایران باستان
فعّالیّت صفحه 144
1- همفکری کنید و با توجه به تصاویر اجزای لباس در هر یک توضیح دهید
پوشاک مردان :
بطورکلی لباس ایرانیان باستان عبارت بود از یک بالا پوش شبیه شنل ویک دامن پرجین که بالاپوش ودامن
درمحل کمر دارای یک کمربند چرمی بوده است بالاپوش پوششی مانند شنل بود که بلندی آن به اندازه بالاتنه
بود و دامن پارسیان بردونوع بود نوع اول یک راسته چین ودومی دارای دوراسته چین. کلاه آنان ازجنس نمد
بودوکفش آنان بسیار ساده وچون جوراب به پا کشیده میشد
واما پوشاک زنان عبارت بود:
از پوششی ساده بلند یا دارای راسته چین وآستین کوتاه که تا مچ پا می رسید .
2- چند مادۀ غذایی نام ببرید که امروزه مصرف م یکنید و در زمان ایران باستان نبوده است بگویید چرا این مواد
نمی توانستند در آن دوره وجود داشته باشند
سوسیس ، کالباس ، همبر ، ماکارونی پفک ؛ که درنتیجه توسعه صنعت ایجاد شده است
زبان پارسی
فعّالیّت صفحه 150
1- برای آنکه به برخی شباهت های زبان امروزی با پارسی باستان پی ببرید، کاربرگۀ شمارۀ (20) را در کلاس
انجام دهید
پاسخ در قسمت کاربرگ ها
2- تحقیق کنید در کدام کشورها به جز ایران، مردم به زبان فارسی صحبت می کنند؟
ایران
افغانستان
تاجیکستان
ازبکستان
نقشه نوشتن
فعالیت نگارشی صفحه 18
1) نوشتة زیر را بخوانید و ساختمان آن را مشخص کنید.
بخش های نوشته
فعالیت های نوشتاری صفحه 31
| بخش موضوع : | نقشه هایم برای آینده |
| بخش آغازین (مقدمه) : | من برای آینده، نقشه های زیادی داشتم که دلم میخواست آنها را مو به مو اجرا کنم. |
| بخش میانی (بدنه) : |
دلم می خواست در آینده، متخصص بدن انسان شوم؛ اما برادرم به من گفت: «چون تو خوش خط هستی، پس نمی توانی دکتر شوی. تازه، خیلی از دکترها دکتری را ول کرده اند و رفته اند سراغ ساختمان سازی!» بعد، ما تصمیم گرفتیم که مهندس بشویم تا ساختمانهای محکم تری بسازیم و پولدار شویم؛ ولی دیدم برادر بزرگم که خودش چند سال است مهندس شده، هنوز پولدار نشده است. من خلبان شدن را هم خیلی دوست داشتم. هنگامی که برادران «رایت» موفّق شدند، پرواز کنند، من در پوست خود نمی گنجیدم؛ اما الآن هر وقت اخبار را گوش میدهم، یک هواپیما سقوط می کند و همیشه هم مقصر اصلی، خلبان است. ما چون به فوتبال هم علاقه مند هستیم و دوست داریم یک روز به «برنامۀ نود» برویم و بین صفر تا یک میلیون، چند تا عدد انتخاب کنیم، تصمیم گرفتیم داور شویم، زیرا داورها با سوت همه کار میکنند؛ اما چند وقت پیش، شنیدم که تماشاچیان در ورزشگاه به داور، بد و بیراه گفتند و داور هم قرمز شد. بعد، مصمم شدیم که نویسنده بشویم؛ ولی در یک جایی خواندم اگر شکار لک لک شغل شد، نویسندگی هم شغل می شود. ما دیگر خسته شده بودیم و نمی دانستیم، برای آیندۀ خود چه نقشه هایی بکشیم. دوباره رفتیم سراغ برادرمان و با او مشورت کردیم. او گفت: نمی دانم؛ اما سعی کن کاری را انتخاب کنی که همیشه تک باشی و معروف شوی. |
| بخش پایانی (نتیجه گیری) : | آن وقت بود که ما تصمیم گرفتیم از میان این همه شغل، دست به انتخاب بزنیم و «رئیس جمهور» شویم. |
طبقه بندی موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 41
نوشتة زیر را بخوانید و موضوع کلّی و ریز موضوع های آن را با رسم نمودار نشان دهید.
|
شگفتی دنیای جانوران در دنیا عجایب و شگفتی های زیادی وجود دارد. یکی از شگفتی های جهان خلقت، جانوران هستند. جانوران، گونه های مختلفی دارند. پرندگان، جانورانی هستند که پرواز می کنند. پر و بال برای پرندگان، مهمترین عضو است. پرها اگرچه ظریف اند، قوی نیز هستند. پر و بالِ پرندگان که در زمان پرواز، گسترده می شوند، در زمان سرما، لحافی گرم و پوشنده و در وقت خطر سپری برای مخفی شدن پرنده است. برخی از پرندگان، مثل تیر پرواز می کنند. بعضی دیگر به راحتی تغییر جهت می دهند و عده ای نیز در آب، شیرجه می زنند. شتر مرغ، بزرگترین پرنده است و نمی تواند پرواز کند و مرغ مگس خوار به اندازه سر انگشت است و کوچکترین پرنده جهان است. خزندگان هم موجودات عجیبی هستند. آنها به روی زمین می خزند. بدنشان به طول هفت، فلس دارد و معمولاً تخم می گذارند. بزرگترین خزنده «کروکودیل»، به طول هفت متر و کوچکترین آنها، مارمولک خانگی است که تنها 18 میلی متر طول دارد. آبزیان، به جای زندگی در خشکی، در آب زندگی می کنند. آنها به جای شُش، آبشش دارند؛ به همین خاطر می توانند در زیر آب نفس بکشند. ماهی ها یکی از انواع این آبزیان هستند. دوزیستان، جانورانی هستند که قادرند هم در آب و هم در خشکی زندگی کنند. آنها در نوزادی ابتدا آبشش دارند؛ امّا به تدریج با رشدکردن، صاحب یک جفت شُش می شوند و در خشکی، نفس می کشند. این گونه گونی و شگفتی خلقت جانوران، یکی از نشانه های قدرت خداوند است و برای ما درس ها و حکمت های زیادی دارد. |
|
موضوع کلی : شگفتی دنیای جانوران ریز موضوعات : الف) پرندگان ب) خزندگان پ) آبزیان ت) دوزیستان |
کوچک تر کردن موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 51
| موضوع : | جشن نوروز باستانی |
| نوروز؛ یعنی روز نو، روزگار نو. شاید به همین خاطر است که با آمدن نوروز، همه چیز نو می شود. | معنی نوروز |
| درختان از نو، شکوفه و برگ میکنند و از نو میوه میدهند. چشمه های زیادی از کوه، سرازیر میشوند که همه زلال و تازه هستند. حیوانات زیادی که در تمام زمستان در خواب بوده اند، بیدار می شوند و زندگی دوباره و نو پیدا می کنند. | زنده شدن طبیعت |
| در نوروز، همه سعی میکنند، نو و تازه تر به نظر بیایند. خانه نو، لباس نو، پول نو، برگ و شکوفه نو، زندگی نو و … | نو شدن ظاهر و پوشش |
| مامان، با ذوق و سلیقه اش، فضای خانه را دگرگون می‌کند و همه چیز را برق می اندازد. | نظافت و خانه تکانی |
| بابا هم دست به نوآوری می زند، چیزهای نو می خرد، خاک باغچه را عوض می‌کند و یکی دوتا نهال یا گل رز هم می‌کارد. | خرید |
| بچه ها لباس های نو می پوشند؛ از بزرگترها عیدی و کتاب های نو می گیرند و در مسافرت عید، جاهای نو و تازه را می بینند. | عید و عیدی |
| راستی کسی را می شناسید که با آمدن نوروز و نو شدن طبیعت، نگاهش را نو کند؟ یعنی به چیزهای اطرافش جور دیگری نگاه کند. سهراب سپهری در یکی از شعرهایش می گوید: «چشم ها را باید شست/ جور دیگر باید دید!» شستن چشم ها چیزی است شبیه خانه تکانی عید، یا عوض کردن لباس های کهنه و فرسوده. | نو شدن نگاه و اندیشه |
بندهای بخش میانی (بدنه)
فعالیت های نگارشی صفحه 62
|
سخن گفتن در برابر جمع ، برای خیلی ها با هیجان و هراس، همراه است. ریشه این هیجان و هراس، در دوران کودکی این افراد، نهفته است. این هیجان و هراس، با آنها به دنیا نیامده است. این گونه، یادگرفته اند یا از دیگران به آنها منتقل شده است. روان شناسان می گویند: «بیشتر مشکلات در بزرگسالی، به دوران کودکی برمی گردد». اگر این سخن روان شناسان درست باشد، پس هیجان و هراس، از سخن گفتن در برابر جمع هم، به تربیت و آموزش دوران کودکی ما برمی گردد. |
جملۀ موضوع :
سخن گفتن دربرابرجمع برای خیلی هاباهیجان وهراس همراه است
جمله های کامل کننده :
سایر جملات جملات کامل کننده می باشند
جملة موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 71
بند های زیر را بخوانید، موضوع بند و جملة موضوع را مشخّص کنید.
|
الف) بازی برای کودکان، لذت بخش تر از خوردن آب و غذا است. کودکان، وقتی در شور و شادی بازی غرق می شوند، غذا خوردن را فراموش می کنند. بیشتر مادران برای خوراندن غذا به کودکان خود، به زحمت می افتند؛ اما هرگز پیش نمی آید، مادری برای تشویق کودک به بازی، به زحمت بیفتد. کودکان هنگام غذا خوردن، به سراغ بازی می روند؛ ولی هنگام بازی، معمولا دنبال غذا نمی روند. |
موضوع بند :
اهمیت موضوع بازی برای کودکان
جمله موضوع :
بازی برای کودکان لذت بخش تر از خوردن آب و غذا است
