اقتصاد و بهره وری 

---

---

 

 فعّالیت صفحه 161  مطالعات اجتماعی  سال نهم درس بیست و چهارم 

 

1- به چند گروه تقسیم شوید. محصولی مانند نان را درنظر بگیرید. هرگروه یکی از مراحل را انتخاب کند:

 

مرحلهٔ اوّل : تولید (کشت گندم، برداشت گندم، تولید آرد، پختن نان)

 

خرید وکشت بذرمناسب و اصلاح شده- دقت در جهت شخم زدن زمین- بذر پاشی مکانیزه – کشت متناسب با

نوع آب وهوا- خریدکود شیمایی مناسب واستفاده به موقع - دقت در برداشت – پخت صحیح وبا کیفیت- پخت به

مقدار لازم

 

مرحلهٔ دوم : توزیع یا فروش نان

 

خرید به اندازه نیاز ، داشتن بسته بندی مناسب و بهداشتی

 

مرحلهٔ سوم : مصرف نان

 

نگه داری اصولی ، مصرف به قدر نیاز و جلوگیری از اصراف

 

هر گروه بگوید که چه راه هایی برای بالا بردن بهره وری در آن مرحله وجود دارد.

 

2- به نظر شما، اگر میزان هزینه های تولید را افزایش دهیم و به همان اندازه میزان تولید افزایش یابد، باز هم

می توانیم ادعا کنیم بهره وری اتفاق افتاده است؟

 

خیر ، چون قیمت تمام شده کالا بالا بوده و گران به دست مصرف کننده می رسد.در نتیجه از یک طرف باعث

کاهش علاقه مردم به خرید آن کالا شده واز طرف دیگر زمینه واردات نوع خارجی آن کالا بیشتر می شود.

 

3- آیا در محل زندگی شما مراکز خریدی وجود دارند که بتوان گفت موجب عرضهٔ بهتر کالا یا خدمات شده اند و

بهره وری در توزیع را بالا برده اند؟ دربارهٔ آنها توضیح دهید.

 

مثلا تعاونی ها،عمده فروش هایانمایندگی های فروش؛که درآن دخالت واسطه هابه نسبت کمتر بوده وکالا

ارزان تربه دست مصرف کننده میرسد.

 

4- چه کارهایی می توان انجام داد تا هزینه های آب، برق و گاز مدرسه شما (در عین تأمین نیازهای لازم دانش

آموزان) کاهش یابد. در این باره همفکری کنید و پیشنهادهای برتر و قابل اجرای خودتان را به مدیر مدرسه

تحویل دهید.

 

استفاده از پنجره های دوجداره - جلوگیری از هدر رفت آب در شیر های پوسیده - استفاده از لامپ های کم

مصرف

 قیمَةُ الْعِلْمِ 

---

---

 

 معنی صفحه 11 

 

1- العاِلمُ بلا عَمَلٍ کَالشَّجِر بلا ثَمٍر.

 

عالمِ بی عمل مانندِ درختِ بی ثمر است.

 

2- حُسنُ السُّؤالِ نصفُ العلمِ.

 

خوبیِ سؤال نصف علم است.

 

خوب پرسیدن، نیمی از دانش است.

 

3- مُجالَسَهُ العُلَماِء عِبادَهٌ.

 

 همنشینی با علما عبادت است.

 

4- طَلَبُ العلمِ فَریضَهٌ. 

 

طلبِ علم واجب است.

 

جستنِ دانش واجب است.

 

5- آفَهُ العلمِ النِّسیانُ.

 

آفتِ علم فراموشی است.

 

آفتِ دانش، فراموش کردن است.

 

 نورُ الْکَلامِ 

---

---

 

 معنی صفحه 17 

 

1- نعمَتانِ مَجهولَتانِ الصِّحَّهُ وَ الأمانُ. دو نعمت مجهول اند:

 

سلامتی و امنیّت.تندرستی و امنیّت دو نعمت ناشناخته اند.

 

2- رِضَا اللِه فی رِضَا الواِلدَینِ. 

 

خشنودی خدا در خشنودی پدر و مادر است.

 

رضایت خدا در رضایت والدین است.

 

3- أَدَبُ المَرء خَیرٌ مِن ذَهِبِه. 

 

ادب انسان بهتر از طلای اوست .

 

ادب آدمی بهتر از دارایی اوست.

 

4- الدَّهرُ یَومانِ ؛ یَومٌ لَکَ وَ یَومٌ عَلَیکَ. 

 

روزگار دو روز است. روزی به سوِد تو و روزی به زیانِ تو. 

 

 کَنْزُ الْکُنوزِ 

---

---

 

 معنی صفحه 22 

 

1- تَفَکُّرُ ساعٍه، خَیْرٌ مِنْ عِبادَه سَبْعینَ سَنَهً.

 

یک ساعت فکر کردن؛از70سال عبادت بهتر است.

 

2- عَداوَهُ الْعاِقلِ، خَیْرٌ مِنْ صَداقَه الْجاهِلِ. 

 

دشمنی (انسان)خردمند از دوستی(انسان) نادان بهتر است.

 

3- الْعلْمُ فی الصِّغَر، کَالنَّقْشِ فی الْحَجِر. 

 

دانش در کودکی، مانند نقش بر روی سنگ است.

 

4- خَیرُ الْامورِ، أَوْسَطُها 

 

بهترین کارها،میانه ترین شان است(میانه ترین ان ها است).

 

5- الْجَهْلُ، مَوْتُ الْحْیاِء.

 

 نادانی، مرگ زندگان است.(زنده ها است)

 

 تغییرهای شیمیایی در خدمت زندگی 

---

---

 

گفت و گو کنید صفحه 10 

 

دربارهٔ مفید یا مضر بودن هریک از تغییرهای شـیمیایی نشـان داده شـده در شـکل ٢ ،در کلاس گفت و گو کنید.

سوختن جنگل	سوختن جنگل مضر است ولی از یک طرف باعث فعال شدن دانه ی سخت و نهفته درختان در روی زمین می شود .
پیر شدن	رشد تکامل فرد مفید و پیر شدن سلول ها مضر است
فاسد شدن سیب	مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود
زنگ زدن آهن	مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود
پوسیدن کاغذ	مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود

---

---

 

 فعالیت صفحه 36 

 

چشمان یکی از اعضای گروه را با یک پارچهٔ تیره با احتیاط ببندید. چراغ قوه‌ای را روشن کنید و نور آن را در فاصلهٔ

۱۵ – ۱۰ سانتی‌متری به بخش‌های مختلف بدن او بتابانید.

 

– آیا دانش‌آموز نور را احساس می‌کند؟

 

خیر، برای دیدن اجسام باید نور به چشم ما برسد تا گیرنده‌های نوری پیام‌ها را دریافت کنند. بنابراین وقتی

چشم‌ها بسته است، نور حس نمی‌شود.

 

چراغ قوه را به پوست نزدیک‌تر کنید؛ آیا او نور را احساس می‌کند؟

 

خیر، زیرا در پوست انسان گیرنده‌های حساس به نور وجود ندارد.

 

دانش آموز در فاصلهٔ نزدیک می‌فهمد که چراغ قوه به او نزدیک شده است؛ چرا؟

 

در نور کم سلول‌های استوانه‌ای شبکیه شروع به فعالیت کرده و باعث دید در تاریکی می‌شوند. (ممکن است

پوست ما حرارت کم چراغ قوه را حس کند.)

 

دربارهٔ نتایج این فعالیت با هم کلاسی ‌های خود بحث کنید.

 

هر محرکی در هر جای بدن احساس نمی‌شود. برای مثال پوست نمی‌تواند نور را حس کند و این عمل با چشم

انجام می‌شود.

 

 تنظیم هورمونی 

---

---

 

 اطلاعات جمع آوری کنید صفحه 48 

 

دربارهٔ محل دقیق هریک از غدد دستگاه هورمونی اطلاعاتی را جمع آوری، و گزارش آن را در کلاس ارائه کنید.

 الفبای زیست فناوری 

---

---

 

 فعالیت صفحه 56 

 

الف) سر انگشتان خود را به طور کامل با جوهر رنگ کنید؛ سپس روی کاغذ طوری فشار دهید تا نقش خط های

آن روی کاغذ بیفتد.آیا نقش این خطوط در همهٔ انگشتان شما یکسان است؟

 

خیر – خط‌های انگشتان با هم متفاوت است.

 

آیا اثر انگشت هم کلاسی های شما یکسان است یا با هم فرق می کند؟

 

یکسان نیست و در هر کدام متفاوت است.

 

ب) اثر انگشت اشاره دوقلوهای همسان را تهیه کنید. آیا اثر انگشت یکسانی دارند؟

 

خیر

 

پ) اثر انگشت در زندگی اجتماعی چه کاربردی دارد؟

 

1- تشخیص هویت

 

2- انگشت نگاری

 

3- دارای دقت 100 درصدی در تعیین هویت است.

 

4- کاربرد امنیتی

 

5- ساعت‌های حضور و غیاب لمسی

 تولید مثل در جانداران 

---

---

 

 فعالیت صفحه 66 

 

وسایل و مواد لازم: ظرف شیشه ای، مخمر نانوایی، شکر، نمک، آب، قاشق چای خوری، میکروسکوپ، تیغه و

تیغک.

 

مخمر نانوایی، قارچی تک یاخته ای است. به اندازهٔ یک قاشق چای خوری پودر مخمر نانوایی را به همراه مقدار

اندکی شکر و نمک در ظرف شیشه ای بریزید. حدود ۵۰ میلی لیتر آب ولرم به آن اضافه کنید تا آب با پودر مخمر

مخلوط شود. روی ظرف را بپوشانید و آن را در جای نسبتاً گرم قرار دهید. بعد از گذشت ده دقیقه آن را مشاهده

و آنچه را می بینید، یادداشت کنید.

 

قطره ای از این مخلوط را روی تیغه بگذارید و روی آن تیغک قرار دهید. نمونه را با میکروسکوپ مشاهده و شکل

آنچه را می بینید، رسم کنید.

 

ابتدا ظرف شیشه‌ای در دمای( 17 تا 25 )درجه نگهداری می‌کنیم، مشاهده می‌شود که تعدادی حباب روی

محلول غلیظ ایجاد شده است. این حباب‌ها مربوط به گاز (کربن دی‌اکسید) است که توسط مخمر نان تولید

شده است.