نورُ الْکَلامِ
معنی صفحه 17
1- نعمَتانِ مَجهولَتانِ الصِّحَّهُ وَ الأمانُ. دو نعمت مجهول اند:
سلامتی و امنیّت.تندرستی و امنیّت دو نعمت ناشناخته اند.
2- رِضَا اللِه فی رِضَا الواِلدَینِ.
خشنودی خدا در خشنودی پدر و مادر است.
رضایت خدا در رضایت والدین است.
3- أَدَبُ المَرء خَیرٌ مِن ذَهِبِه.
ادب انسان بهتر از طلای اوست .
ادب آدمی بهتر از دارایی اوست.
4- الدَّهرُ یَومانِ ؛ یَومٌ لَکَ وَ یَومٌ عَلَیکَ.
روزگار دو روز است. روزی به سوِد تو و روزی به زیانِ تو.
کَنْزُ الْکُنوزِ
معنی صفحه 22
1- تَفَکُّرُ ساعٍه، خَیْرٌ مِنْ عِبادَه سَبْعینَ سَنَهً.
یک ساعت فکر کردن؛از70سال عبادت بهتر است.
2- عَداوَهُ الْعاِقلِ، خَیْرٌ مِنْ صَداقَه الْجاهِلِ.
دشمنی (انسان)خردمند از دوستی(انسان) نادان بهتر است.
3- الْعلْمُ فی الصِّغَر، کَالنَّقْشِ فی الْحَجِر.
دانش در کودکی، مانند نقش بر روی سنگ است.
4- خَیرُ الْامورِ، أَوْسَطُها
بهترین کارها،میانه ترین شان است(میانه ترین ان ها است).
5- الْجَهْلُ، مَوْتُ الْحْیاِء.
نادانی، مرگ زندگان است.(زنده ها است)
تغییرهای شیمیایی در خدمت زندگی
گفت و گو کنید صفحه 10
دربارهٔ مفید یا مضر بودن هریک از تغییرهای شـیمیایی نشـان داده شـده در شـکل ٢ ،در کلاس گفت و گو کنید.
سوختن جنگل | سوختن جنگل مضر است ولی از یک طرف باعث فعال شدن دانه ی سخت و نهفته درختان در روی زمین می شود . |
پیر شدن | رشد تکامل فرد مفید و پیر شدن سلول ها مضر است |
فاسد شدن سیب | مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود |
زنگ زدن آهن | مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود |
پوسیدن کاغذ | مضر است ولی باعث بازگشت مواد به طبیعت میشود |
کانی ها
گفتگو کنید صفحه 98
در شـکل زیـر دو کانـی را مشـاهده میکنیـد. دربـارهٔ کاربـرد هـر یـک از ایـن کانیهـا در زندگی گفتوگو کنید.
کاربرد های طلا | ب) کاربرد های گرافیت: |
1-جواهر سازی 2-لوازم رایانه ای و الکترونیکی 3-استفاده در پزشکی مانند درمان دردهای رماتیسمی و سرطان و تشخیص بیماری 4-صنایع فضایی 5-رنگدانه(یاقوتی باشکوه) در شیشه سازی 6-هنر تذهیب 7-بناهای مذهبی 8-روکش دندان 9-پشتوانه پولی 10-اهدا جوایز و..... |
1-تولید چدن 2-مداد گرافیتی 3-رنگ سازی 4-تولید فولاد 5-قطعات الکترونیکی 6-الکترود های کوره 7-ماده نسوز 8- زغال پیل 9- در راکتور به عنوان کاهنده سرعت نوترون 10-روان کننده در کارخانه سیمان و.... |
سنگ ها
فکر کنید صفحه 105
در شکل زیر دو نوع سنگ دیده می شود.
۱- کدام سنگ دارای استحکام بیشتری است؟
سنگ الف، زیرا در فرآیند دگرگونی گرما و فشار زیادی تحمل کرده و محکم شده است.
۲- کدام سنگ برای نمای ساختمان مناسبتر است؟ چرا؟
سنگ الف – چون محکم تر است و به آسانی خراب نمیشود.
من حق دارم
فعالیت صفحه 2
-1 چند مورد از نعمت های الهی و حق برخورداری از آنها را توضیح دهید ؟
نعمت برخورداری عشق و محبت نعمت خانواده ، نعمت خوراک و پوشاک ، نعمت داشتن استعداد و توانایی و
حق شکوفا شدن آن و حق راز و نیاز کردن .
-2 آیا همه انسانها صرف نظر از قوم ، نژاد ، زبان ، اعتقادات ، ثروت ، فقر و ... دارای حقوق طبیعی هستند ؟
چرا ؟
بله انسانها صرف نظر از تفاوت هایی که از نظر نژادی ، اعتقادی و ... دارند . دارای حقوق طبیعی هستند ، زیرا
خداوند همه را یکسان آفریده است و همه در انسان بودن مشترک هستند .
نقشه نوشتن
فعالیت نگارشی صفحه 18
1) نوشتة زیر را بخوانید و ساختمان آن را مشخص کنید.
بخش های نوشته
فعالیت های نوشتاری صفحه 31
بخش موضوع : | نقشه هایم برای آینده |
بخش آغازین (مقدمه) : | من برای آینده، نقشه های زیادی داشتم که دلم میخواست آنها را مو به مو اجرا کنم. |
بخش میانی (بدنه) : |
دلم می خواست در آینده، متخصص بدن انسان شوم؛ اما برادرم به من گفت: «چون تو خوش خط هستی، پس نمی توانی دکتر شوی. تازه، خیلی از دکترها دکتری را ول کرده اند و رفته اند سراغ ساختمان سازی!» بعد، ما تصمیم گرفتیم که مهندس بشویم تا ساختمانهای محکم تری بسازیم و پولدار شویم؛ ولی دیدم برادر بزرگم که خودش چند سال است مهندس شده، هنوز پولدار نشده است. من خلبان شدن را هم خیلی دوست داشتم. هنگامی که برادران «رایت» موفّق شدند، پرواز کنند، من در پوست خود نمی گنجیدم؛ اما الآن هر وقت اخبار را گوش میدهم، یک هواپیما سقوط می کند و همیشه هم مقصر اصلی، خلبان است. ما چون به فوتبال هم علاقه مند هستیم و دوست داریم یک روز به «برنامۀ نود» برویم و بین صفر تا یک میلیون، چند تا عدد انتخاب کنیم، تصمیم گرفتیم داور شویم، زیرا داورها با سوت همه کار میکنند؛ اما چند وقت پیش، شنیدم که تماشاچیان در ورزشگاه به داور، بد و بیراه گفتند و داور هم قرمز شد. بعد، مصمم شدیم که نویسنده بشویم؛ ولی در یک جایی خواندم اگر شکار لک لک شغل شد، نویسندگی هم شغل می شود. ما دیگر خسته شده بودیم و نمی دانستیم، برای آیندۀ خود چه نقشه هایی بکشیم. دوباره رفتیم سراغ برادرمان و با او مشورت کردیم. او گفت: نمی دانم؛ اما سعی کن کاری را انتخاب کنی که همیشه تک باشی و معروف شوی. |
بخش پایانی (نتیجه گیری) : | آن وقت بود که ما تصمیم گرفتیم از میان این همه شغل، دست به انتخاب بزنیم و «رئیس جمهور» شویم. |
طبقه بندی موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 41
نوشتة زیر را بخوانید و موضوع کلّی و ریز موضوع های آن را با رسم نمودار نشان دهید.
شگفتی دنیای جانوران در دنیا عجایب و شگفتی های زیادی وجود دارد. یکی از شگفتی های جهان خلقت، جانوران هستند. جانوران، گونه های مختلفی دارند. پرندگان، جانورانی هستند که پرواز می کنند. پر و بال برای پرندگان، مهمترین عضو است. پرها اگرچه ظریف اند، قوی نیز هستند. پر و بالِ پرندگان که در زمان پرواز، گسترده می شوند، در زمان سرما، لحافی گرم و پوشنده و در وقت خطر سپری برای مخفی شدن پرنده است. برخی از پرندگان، مثل تیر پرواز می کنند. بعضی دیگر به راحتی تغییر جهت می دهند و عده ای نیز در آب، شیرجه می زنند. شتر مرغ، بزرگترین پرنده است و نمی تواند پرواز کند و مرغ مگس خوار به اندازه سر انگشت است و کوچکترین پرنده جهان است. خزندگان هم موجودات عجیبی هستند. آنها به روی زمین می خزند. بدنشان به طول هفت، فلس دارد و معمولاً تخم می گذارند. بزرگترین خزنده «کروکودیل»، به طول هفت متر و کوچکترین آنها، مارمولک خانگی است که تنها 18 میلی متر طول دارد. آبزیان، به جای زندگی در خشکی، در آب زندگی می کنند. آنها به جای شُش، آبشش دارند؛ به همین خاطر می توانند در زیر آب نفس بکشند. ماهی ها یکی از انواع این آبزیان هستند. دوزیستان، جانورانی هستند که قادرند هم در آب و هم در خشکی زندگی کنند. آنها در نوزادی ابتدا آبشش دارند؛ امّا به تدریج با رشدکردن، صاحب یک جفت شُش می شوند و در خشکی، نفس می کشند. این گونه گونی و شگفتی خلقت جانوران، یکی از نشانه های قدرت خداوند است و برای ما درس ها و حکمت های زیادی دارد. |
موضوع کلی : شگفتی دنیای جانوران ریز موضوعات : الف) پرندگان ب) خزندگان پ) آبزیان ت) دوزیستان |
کوچک تر کردن موضوع
فعالیت های نگارشی صفحه 51
موضوع : | جشن نوروز باستانی |
نوروز؛ یعنی روز نو، روزگار نو. شاید به همین خاطر است که با آمدن نوروز، همه چیز نو می شود. | معنی نوروز |
درختان از نو، شکوفه و برگ میکنند و از نو میوه میدهند. چشمه های زیادی از کوه، سرازیر میشوند که همه زلال و تازه هستند. حیوانات زیادی که در تمام زمستان در خواب بوده اند، بیدار می شوند و زندگی دوباره و نو پیدا می کنند. | زنده شدن طبیعت |
در نوروز، همه سعی میکنند، نو و تازه تر به نظر بیایند. خانه نو، لباس نو، پول نو، برگ و شکوفه نو، زندگی نو و … | نو شدن ظاهر و پوشش |
مامان، با ذوق و سلیقه اش، فضای خانه را دگرگون میکند و همه چیز را برق می اندازد. | نظافت و خانه تکانی |
بابا هم دست به نوآوری می زند، چیزهای نو می خرد، خاک باغچه را عوض میکند و یکی دوتا نهال یا گل رز هم میکارد. | خرید |
بچه ها لباس های نو می پوشند؛ از بزرگترها عیدی و کتاب های نو می گیرند و در مسافرت عید، جاهای نو و تازه را می بینند. | عید و عیدی |
راستی کسی را می شناسید که با آمدن نوروز و نو شدن طبیعت، نگاهش را نو کند؟ یعنی به چیزهای اطرافش جور دیگری نگاه کند. سهراب سپهری در یکی از شعرهایش می گوید: «چشم ها را باید شست/ جور دیگر باید دید!» شستن چشم ها چیزی است شبیه خانه تکانی عید، یا عوض کردن لباس های کهنه و فرسوده. | نو شدن نگاه و اندیشه |