اوضاع اجتماعی در ایران باستان
فعالیت صفحه 133
1- متن بالا را بخوانید همفکری کنید و خانوادۀ امروز را با خانوادۀ ایران باستان مقایسه کنید (چند شباهت و چند
تفاوت بیان کنید)
1- خانواده درایران باستان :
در خانواده ابتدایی پدر نقش بسیار مهمی داشت. او سرپرست یعنی خانه سالار خوانده می شد واز اقتدار بی
حد وحصری برخوردار بود . وظایف او شامل اجرای مراسم مذهبی ، حفظ امنیت خانواده ، حفظ اصالت خون
وقضاوت بود. تشکیل خانواده درایران کهن اهمیتی مذهبی داشت . زیرا ایرانیان ازدواج رامشارکت نیک ، توسعه
آفرینش ، مساعدت با کار خدا و به بار آوردن موجودات اهورایی می دانستند و ترویج آن را تبلیغ می نمودند.
.افراد متاهل یگانه کسانی بودند که از حقوق شهروندی برخوردار می شدند و مرد زمانی قادر بود شغل
ومقامی راتصاحب نماید که خانه سالار خوانده شود . اصل تعدد زوجات اصل تشکیل خانواده به شمار می
رفت.
2- خانواده های امروزی :
خانواده در جوامع جدید به دلیل صنعتی شدن ، توسعه شهرنشینی، تحرک جفرافیایی ، برخی از کارکردهای
خود را از دست داده است . از سوی دیگر با ورود رسانه به درون خانواده ارتباط خانواده ها روز به روز کمتر شده
به طوری که در خانواده امروزی نبودن یکی از افراد خانه کمتر محسوس می شود در سوی دیگر به جای آنکه
پدر و مادر به بچه های خود آموزش بدهند این امر از طریق رسانه ها ی امروزه صورت می گیرد و نقش پدر
ومادر به کمترین حد خود کاهش پیدا می کند ، و دیگر ذهن کودکان در اختیار والدین نمی باشد ، و از سوی
دیگر چه بسا روزها این آموزش از طریق مهد های کودک انجام بگیرد امروزه خانواده . تنها مصرفکننده کالاها و
خدمات است و نه تولیدکننده آنها
2- کاربرگ شماره 19 شهرهای ایران باستان را کامل کنید
پاسخ در قسمت کاربرگ ها
اوضاع اقتصادی در ایران باستان
فعالیت صفحه 138 مطالعات اجتماعی سال هفتم
1- 1ـ همفکری کنید و پنج شغل یا حرفه از دنیای امروز نام ببرید که در جهان باستان وجود نداشته است بگویید
چرا این حرفه ها نمیتوانستند در جامعه آن زمان وجود داشته باشند
1) خلبانی
2) متخصص رایانه
3) تعمیرکار موبایل
4) برقکار
5) مکانیک
زیرا ای شغل ها ،نتیجه پیشرفت علم می باشد که بدلیل اینکه در جهان باستان علوم درمرحله ابتدایی
پیشرفت خود قرار داشت این شغل ها وجود نداشت
٢ـ پنج شغل یا حرفه از جهان باستان نام ببرید که در دنیای امروز هم وجود دارد و بگویید این حرفه ها چه تغییری
نسبت به آن زمان داشته اند
کشاورزی - دامپروری - نجاری - اهنگری - شیشه گری - کفاشی .
درگذشته این کارها بصورت ابتدایی وبا وسایل ابتدایی وبا بهروری کمتر انجام می شد ولی امروزه این شغلها
بدلیل پیشرفت علم ، باوسایل وامکانات بیشتر و بهروری افزونتر انجام می گیرد
گام به گام مطالعات اجتماعی سال هفتم
عقاید و سبک زندگی مردم در ایران باستان
فعّالیّت صفحه 144
1- همفکری کنید و با توجه به تصاویر اجزای لباس در هر یک توضیح دهید
پوشاک مردان :
بطورکلی لباس ایرانیان باستان عبارت بود از یک بالا پوش شبیه شنل ویک دامن پرجین که بالاپوش ودامن
درمحل کمر دارای یک کمربند چرمی بوده است بالاپوش پوششی مانند شنل بود که بلندی آن به اندازه بالاتنه
بود و دامن پارسیان بردونوع بود نوع اول یک راسته چین ودومی دارای دوراسته چین. کلاه آنان ازجنس نمد
بودوکفش آنان بسیار ساده وچون جوراب به پا کشیده میشد
واما پوشاک زنان عبارت بود:
از پوششی ساده بلند یا دارای راسته چین وآستین کوتاه که تا مچ پا می رسید .
2- چند مادۀ غذایی نام ببرید که امروزه مصرف م یکنید و در زمان ایران باستان نبوده است بگویید چرا این مواد
نمی توانستند در آن دوره وجود داشته باشند
سوسیس ، کالباس ، همبر ، ماکارونی پفک ؛ که درنتیجه توسعه صنعت ایجاد شده است
زبان پارسی
فعّالیّت صفحه 150
1- برای آنکه به برخی شباهت های زبان امروزی با پارسی باستان پی ببرید، کاربرگۀ شمارۀ (20) را در کلاس
انجام دهید
پاسخ در قسمت کاربرگ ها
2- تحقیق کنید در کدام کشورها به جز ایران، مردم به زبان فارسی صحبت می کنند؟
ایران
افغانستان
تاجیکستان
ازبکستان
من حق دارم
1- خداوند با آفرینش انسان، حقوقی به او اعطا کرده است منظور از این حقوق چیست ؟
منظور از حق چیزهایی است که یک انسان به دلیل مقام انسانی اش ، شایستگی داشتن آنها را دارد. انسان ها از ابتدای خلقت و تولد دارای حقوق طبیعی می شوند
2- چند مورد از حقوقی را که انسانها از آن برخوردارند را بنویسید؟
برای مثال همۀ انسان ها حق حیات یا زندگی دارند که مهم ترین حق آنها است آنها حق دارند از نعمت های الهی برخوردار شوند برای تأمین نیازهای خود کار و تلاش کنند، ازدواج کنند و تشکیل خانواده بدهند، یاد بگیرند راه زندگی خود را انتخاب کنند . انسان ها حق دارند آزاد باشند؛ یعنی برده و بنده انسان های دیگر نباشند زیرا خداوند آنها را آزاد آفریده است.
من مسئول هستم
1- حقوق متقابل چیست؟
حقوقی است که ما در روابطی که با دیگران برقرار می کنیم دارای آن حقوق می شویم.
2- چرا حق و مسئولیت به منزله ی دو کفه ترازو هستند که باید تعادل آنها حفظ شود با مثال توضیح دهید ؟
برای مثال کودکان حق دارند در خانواده از محبت و مراقبت و خوراک و پوشاک مناسب بهره مند شوند و این امر برای پدر و مادر مسئولیت وتکلیفی ایجاد می کند تا از کودکان مراقبت کنند و تلاش کنند تا وسایل زندگی آنها را مهیا کنند. از طرف دیگر آنها نیز با این کارها برگردن فرزندان خود حق می یابند و فرزندان نیز وظیفه و مسئولیت دارند که به والدین خود احترام بگذارند و از آنها اطاعت کنند. پس همان طور که ما حقوقی داریم، مسئول هم هستیم.
چرا به قانون نیاز داریم؟
1- چه زمانی ما نسبت به یکدیگر حقوقی پیدا می کنیم؟
با ورود به اجتماع، روابط اجتماعی میان ما و دیگران برقرار می شود و نسبت به یکدیگر حقوقی پیدا می کنیم.
2- آیا ما می توانیم دراستفاده از حقوق خود آزادی مطلق داشته باشیم ؟
هیچ یک از ما در استفاده از حقوق خود، آزادی مطلق و بی قید و شرط نداریم؛ بلکه تا آنجا می توانیم حق خود را اعمال کنیم که مغایر قانون نباشد. برای مثال نمی توانیم در استفاده از حقوق خود قوانین الهی را نادیده بگیریم یا نمی توانیم با اعمال حق خود سبب خسارت و زیان دیگران شویم.
قانون گذاری
1-مقررات چند نوع است برای هر کدام مثال بزنید.
گاهی مقررات به صورت دستور های مذهبی و اخلاقی است . برای مثال، هیچ کس نباید با کفش وارد نمازخانه و مسجد شود . گاهی گروه های اجتماعی به صورت توافق یا عادت و رسم از مقررّاتی پیروی می کنند؛ برای مثال، ایستادن در صف اتوبوس و یا نانوایی، قاعده ای اجتماعی است که مردم برای حفظ نظم آن را پذیرفته و رعایت می کنند.
همدلی و همیاری در حوادث
1- مردم ایران در چه مواردی روحیه همدلی و همدردی خود را نشان داده اند؟
مردم کشور ما در حوادث مختلف مانند جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، زلزله بم، زلزله آذربایجان و سیل استان گلستان نشان دادند که روحیّه ی همدلی و همدردی بسیار خوبی دارند.
2- همدلی یعنی چه ؟
همدلی یعنی اینکه خود را به جای فردی که دچار حادثه شده بگذاریم و احساس و شرایط او را درک کنیم.
بیمه و مقابله با حوادث
1- به چه کسی بیمه شونده وبه چه کسی بیمه گر می گویند؟
شما « بیمه شونده » هستید و مؤسس های که شما را بیمه کرده است، «بیمه گر » نامیده میشود
2- چرا افراد جان یا مال خود را بیمه می کنند؟
برای هر فرد ممکن است روزهایی پیش بیاید که بیمار، از کار افتاده، بیکار یا باز نشسته شود. همچنین ممکن است در اثر حوادثی چون تصادف، آتش سوزی و...جان و مال افراد به خطر بیفتد